De Redichemsche Waard is een uiterwaard, en kan dus overstromen bij hoog water op de Lek. Binnen de waard kon het waterpeil geregeld worden met behulp van een sluisje aan de westzijde. Al op de oudste kaart van het gebied, uit omstreeks 1600, is een sluis op deze plek aangegeven. Dit betekent dat in die tijd ook al een zomerkade rond de waard heeft gelegen. Ook aan de oostkant lag een sluis, later (ca 1900) een coupure, en tegenwoordig een overlaat (een verlaging in de kade). Deze voorzieningen dienden om in het voorjaar water in de waard in te laten, voor de bemesting van het grasland. Bij de zandwinning in de jaren 1960-1980 is de kade aan de oostzijde doorgraven om het zand per schip te kunnen afvoeren. Inmiddels is die doorgang gedicht en is de plas vanaf het westen toegankelijk.
2. Beusichem
Beusichem is ontstaan op een stroomrug van de rivier ‘De Zoel.’ Van oorsprong is het een ‘gestrekt’ dorp, ook wel een vorkdorp genoemd. De ontwikkeling of ontginning van Beusichem kwam vanaf de Oranjestraat, mogelijk de oudste straat. De Ganssteeg was mogelijk een brink voor het vee. De imposante marktplaats ontstond in de 13e of 14e eeuw en vergaarde roem als paardenmarkt.
De Beusichemsedijk, voorheen Redichemmerdijk, werd omstreeks 1500 aangelegd als bandijk, waardoor de Koornwaard (het gebied tussen de dijk en de Achterweg) binnendijks kwam te liggen. Langs de dijk liggen markante oude boerderijcomplexen vaak nog met historische oude half open houten veldschuren. Bij overstromingen van de rivier ontstonden bij de hoger gelegen delen oeverwallen. Op deze vruchtbare droge oeverwallen langs de dijk staan veel oude fruitbomen.
4. Het Rondeel
Het gebouw de Bol was vroeger het speelhuis van het kleinseminarie in Culemborg. Het wordt omgeven door grachten. De historische tuin en parkaanleg die hierbij hoort is een rijksmonument. Het bestaat uit een vierkant stelsel van lanen met kruislanen ertussen en in het midden een rondje van bomen (een rondeel). Langs de lanen staan populieren en essen. Op de kruispunten en in het rondeel staan kastanjes. De graaf van Culemborg gaf omstreeks 1640 opdracht voor de aanleg van dit wandelgebied. Het is een uniek voorbeeld van een Renaissance-aanleg van een Nederlandse buitenplaats.
De vier dreven – met daartussen de Volencampen – vormen een gebied met een grote historische waarde. De dreven zijn een belangrijk onderdeel van de structuur van lanen en dreven, die de Heren en Graven van Culemborg ten oosten van de stad lieten aanleggen.
De huidige Waldeck Pyrmontdreef heeft deel uitgemaakt van de vroegere Lekdijk. Deze dreef is de oudste van Culemborg en werd onder het bewind van Vrouwe Elisabeth aangelegd. De Volencampen heeft een geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. De graslanden hoorden toen bij het Kasteel Culemborg en waren in gebruik als paardenweiden. De naam Volencampen is dan ook afgeleid van veulenkampen: op deze plek werden de veulens en paarden van de graaf geweid.
6. Watertoren
De watertoren uit 1911 is 35 meter hoog en heeft twee waterreservoirs van 200 m3. Tot 1971 bestond de bovenste rand uit prachtige bakstenen kantelen. Deze brokkelden echter af, waardoor er voor de veiligheid in 1971 een aluminium rand op is gezet. De watertoren is sinds 2005 niet meer in gebruik. Het water wordt nu opgepompt in het naast gelegen pomphuis.
Regulieren is een groot natuur- en wandelgebied gelegen tussen de Zeedijk, de Hennisdijk, de Zwarte Kade en de Bisschopsgraaf. Het gebied rondom de Regulieren is pas in de laatste 50 jaar ingrijpend veranderd. Dat kwam vooral door ruilverkavelingen. Een plaatselijke werkgroep voor natuurbehoud heeft zich eind 1973 ingezet om de Regulieren veilig te stellen als natuurgebied. Er zijn nu bloemrijke gras- en hooilanden, populierenbossen, wilgengrienden en een eendenkooi. Het is een van de beste vlindergebieden in de omgeving, In het vroege voorjaar pleisteren op de graslanden vele honderden kieviten, grutto’s en eenden, zoals smient en wintertaling. In de zomer zijn ooievaars graag geziene gasten. De sprinkhaanrietzanger, de kleine karekiet, rietgors en watersnip broeden in het gebied, net als de ransuil, boomvalk en buizerd.
8. Bisschopsgraaf / De Meer
Het riviertje De Meer en de rond 1100 aangelegde Bisschopsgraaf maakten deel uit van de verbinding tussen Utrecht en Den Bosch met trekschuiten. De Meerkade werd later de oostgrens van het inundatiegebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Lanxmeer ligt op een kruispunt van twee oeverwallen van oude rivieren. Op de hogere gedeeltes vond al in de bronstijd bewoning plaats. De archeologische heuvel die hier nu ligt, is een archeologische vindplaats waar resten uit de bronstijd, Romeinse tijd en middeleeuwen zijn gevonden. Lanxmeer is een inventieve, ecologische en autoluwe woonwijk, gebaseerd op het principe van duurzame stedenbouw. Lanxmeer heeft de sfeer van één grote tuin en heeft een grote diversiteit aan zeldzame planten en dieren. Bewoners beheren zelf het groen in de wijk op een ecologische wijze waarmee wilde planten en bomen de ruimte krijgen om te groeien.
10. De Gelderlandfabriek
Oorspronkelijk was dit naast het spoor gelegen pand in 1868 een locomotiefloods. De locomotief deed dienst om zware goederentreinen de spoorbrug over te duwen of te trekken). Vanaf 1936 werden er de ’Gelderland’ meubels gemaakt. Na een heftige brand is hier nu een plaats waar veel bedrijvigheid is ontstaan. Het is in Culemborg dé ontmoetingsplek voor bezoekers en een cultuurpodium met o.a. restaurant Una Volta en werkruimten voor theatermakers, vormgevers en kunstenaars.
De spoorbrug over de Lek is in 1868 geopend. In totaal is de brug 675 meter lang en bestaat uit een grote overspanning van 153 meter en aanbruggen over de Steenwaard. Dit was toen de langste brug van Europa. In 1983 is deze brug vervangen. De pijlers zijn nog steeds de originele uit 1868. Een stukje van de oude spoorbrug is als monument bewaard gebleven.
12. Arbeiderswoningen langs de Veerweg
Langs de Veerweg staan woningen, die gebouwd zijn voor medewerkers van de voormalige glasfabriek en jenever- en likeurstokerij. De huizen zijn gebouwd omstreeks 1870. Bijzonder is dat het echte dijkwoningen zijn, met aan de achterkant een souterrain onder de beletage. Vlakbij het Veer, tussen de Veerdijk en de stadshaven, staat een blok van twee dijkhuizen, die uit de achttiende eeuw stammen en mogelijk schippershuizen zijn geweest. Ook ligt hier nog de Wachtkamer der Stoomboten. De stoomboot naar Schoonhoven en Rotterdam legde aan ten oosten van de veerstoep. Reizigers die op de boot wachtten, konden in het wachtlokaal daar een glaasje drinken.
Stadhuis
Het rijzige stadhuis aan de Markt is in 1534 gebouwd naar ontwerp bouwmeester Rombout II Keldermans, in opdracht van vrouwe Elisabeth van Culemborg en haar echtgenoot Anthonis van Lalaing. Boven de kelderdeur staan twee leeuwen met het wapen van de familie van Elisabeth van Culemborg. Midden voor het stadhuis ligt een blauwe steen. Hier werden vroeger misdadigers veroordeeld.
Grote of Barbarakerk
De basis van deze kerk werd gelegd vóór 1300. In 1421 stichtte Heer Hubert er een kapittel gewijd aan Sint-Barbara. Sindsdien is Barbara de beschermheilige van de stad Culemborg. In 1515 liet vrouwe Elisabeth de kerk opnieuw verbouwen en verfraaien. De kerk kreeg toen haar huidige vorm van kruisbasiliek en werd voorzien van prachtige gebrandschilderde ramen. De toren herbergt onder meer een reeks Hemonyklokken uit 1654-1655. Om 21.55 uur luidt de papklok. Het is nog altijd een mooie historische traditie in Culemborg. Vroeger was dat om de inwoners van Culemborg er erop te attenderen dat om 22.00 uur de stadspoort zou sluiten. De naam papklok is afgeleid van het feit dat de inwoners rond die tijd nog een bord pap aten.
Binnenpoort
Nadat de stad in 1318 stadsrechten had gekregen begon de ommuring van de oude binnenstad. Dit is de enig overgebleven stadspoort van de zeven poorten die er ooit in de stadsmuur waren.
Molen de Hoop
Op deze stadswal hebben eeuwenlang molens gestaan. Burgers waren verplicht hun graan op de grafelijke molens te laten malen en een deel als betaling te voldoen.
Singel om de stad
De singelgrachtrond de binnenstad is een overblijfsel van de middeleeuwse verdedigingsgracht. Een singel heeft, in tegenstelling tot grachten in binnensteden, doorgaans geen gemetselde kademuren, maar schuin aflopende walkanten. De singels dienden ook voor afwatering, transport, verdediging en riolering. Later, rond 1425, kwamen hier ook stadsmuren en zes stadspoorten bij.
RK Barbarakerk
De katholieke Sint-Barbarakerk met de hoge spits is in 1884-1886 gebouwd, ter vervanging van een kleinere waterstaatskerk uit 1817, die iets ten noordoosten in de zogenaamde ‘Papenhoek’ stond. Het ontwerp is van architect P.J. van Genk.
Elisabeth Weeshuis
Het weeshuis is gesticht in 1560 uit een deel van de nalatenschap van vrouwe Elisabeth van Culemborg. Gedurende vier eeuwen zijn hier in totaal zo’n 700 weeskinderen opgegroeid. Achter het museum ligt een fraai aangelegde tuin met de meest authentieke stadsmuur van Nederland. Op 6 december 1318 kreeg Culemborg stadsrechten. Eén daarvan was het recht om de stad te ommuren om haar te beschermen tegen indringers.